Մարիա Շոկարյան

Լաբորատոր փորձեր՝  <<Աղաթթվի քիմիական հատկությունները>>

Փորձ 1. Հայտանյութերի (մեթիլնարնջագույն, լակմուս, ֆենոլֆտալեին) գույնի  փոփոխությունը թթվային միջավայրում: 

Փորձ 2. Ցինկի քլորիդի ստացումը`տեղակալման ռեակցիայի օգնությամբ` ցինկի և աղաթթվի փոխազդեցությամբ: Գրեք Ձեր կողմից իրականացրած ռեակցիայի հավասարումը և որոշեք.

Zn + 2HCl + ZnCO₂ + H₂
2Al + 6HCl + 2bCO₅ + 3H₂
Mg + 2HCl + MgCl₂ + H₂

ա) ռեակցիայի հետևանքով ստացված աղի զանգվածը (գ)

բ) անջատված ջրածնի ծավալը (լ․ ն․ պ․), եթե փորձի համար վերցրել եք mգ մետաղ:

Փորձ 3. Իրականացրեք չեզոքացման ռեակցիա նատրիումի հիդրօքսիդի և աղաթթվի միջև: Գրեք համապատասխան ռեակցիայի հավասարումը և որոշեք ռեակցիայի  հետևանքով ստացված աղի՝ նատրիումի քլորիդի զանգվածը (գ), եթե փորձի համար  օգտագործել եք նատրիումի հիդրօքսիդի 10գ 10%-անոց լուծույթ:

Փորձ 4. Իրականացրեք փոխանակման ռեակցիա նատրիումի հիդրոկարբոնատի (խմելու սոդա) և աղաթթվի միջև: Գրեք ընթացող ռեակցիայի հավասարումը և հաշվեք ռեակցիան իրականացնելու համար անհրաժեշտ նատրիումի հիդրոկարբոնատի զանգվածը, որպեսզի ռեակցիայի հետևանքով անջատվի 0,05մոլ ածխաթթու գազ:

Ջրի արտադրությունը Հայաստանում

Հանքային ջուրն այն եզակի ապրանքներից է, որը Հայաստան գրեթե չի ներմուծվում, բայց այստեղից արտահանվում։ Հայաստանյան խանութներում այսօր քիչ կհանդիպես (կամ չես հանդիպի) ներկրված հանքային ջուր։ Պատճառը պարզ է՝ երկրի ընդերքը հարուստ է հանքային ջրի պաշարով, և հայ արտադրողները ոչ միայն կարողանում են լիովին բավարարել տեղական շուկայի պահանջարկն, այլև՝ արտահանում կազմակերպել։ Սակայն, այս ամենով հանդերձ, չի օգտագործվում ողջ ներուժը։ Այն պետք է օգտագործվի արտահանման նպատակով, որի համար արտադրողներին հարկավոր են համապատասխան հնարավորություններ, քանի որ տեղական շուկային արտադրության ներկա ծավալները լիովին բավարարում են։

Հայաստանում հանքային ջրերի մեծ պաշարներ կան Ջերմուկում, Դիլիջանում, Բջնի և Արզական գյուղերի շրջակայքում, Արզնիում ու Հանքավանում։ Պաշարներ կան նաև Գավառում, Արարատ քաղաքի մոտակայքում, Լիճք գյուղի մոտ և այլն։

Հանքային ջրի արտադրության զարգացումը

Վերջին 10 տարում Հայաստանում հանքային ջրի արտադրության ծավալով առայժմ ռեկորդային է նախորդ տարին՝ 2014 թվականը, երբ արտադրությունը կազմեց 58,6 մլն լիտր ու 35,6%-ով գերազանցեց 2013-ի ցուցանիշը։ Փաստերը ցույց են տալիս, որ համաշխարհային տնտեսական վերջին ճգնաժամից հետո Հայաստանին հաջողվել է վերականգնել հանքային ջրի շուկայի ծավալները։ Այստեղ հարկավոր է շեշետել, որ հատկապես վերջին երկու տարվա վիճակագրական տվյալները ցույց են տալիս, որ արտադրության ծավալները կտրուկ աճել են։ Բայց իրականում ոչ թե ծավալներն են այդքան աճել, այլ՝ արտադրողները սկսել են շրջանառության վերաբերյալ իրական կամ իրականին ավելի մոտ ցուցանիշներ տրամադրել պետկան մարմիններին։ Բանն այն է, որ 2012-ի տարեվերջից ընդունվեց նոր օրենք, ըստ որի՝ Հայաստանում արտադրվող և ներմուծվող հանքային ջրերը, մի շարք այլ ապրանքների հետ միասին, ենթակա են պարտադիր դրոշմապիտակավորման։ Այս օրենքի կիրառումից հետո հանքային ջրի արտադրության ոլորտում առկա ստվերային գործունեությունը որոշակի կրճատվեց։ Սակայն Այս տարի հանքային ջրի արտադրությունը Հայաստանում անկում է ապրել։ Տարվա առաջին կիսամյակում արտադրվել է 19 մլն լիտր հանքային ջուր, որը 2014-ի նույն ժամանակահատվածի համեմատ պակաս է 24,1%-ով։ Միևնույն ժամանակ, ինչպես տեղեկանում ենք կոմիտեից, 6.7%-ով աճել է աղբյուրի ջրի արտադրության ծավալը: Եթե 2017թ-ին հանրապետությունում արտադրվել է 39 մլն 379.0 հազար լիտր աղբյուրի ջուր, ապա 2018թ-ին՝ 36 մլն 896.8 հազար լիտր:

Գենետիկայի հիմնական հասկացությունները, ժառանգականություն և փոփոխականություն Մենդելի 1-ին օրենք, գենոտիպ և ֆենոտիպ:

Գենետիկայի հիմնական հասկացությունը, Ժառանգայկանություն, Փոփոխականություն

Գենետիկան գիտություն է օրգանիզմներում հատկանիշների ժառանգման օրինաչափությունների մասին։ Այն ուսումնասիրում է ժառանգականության և փոփոխականության օրենքները։ Գենետիկայի հիմնադիրը եղել է հայտնի չեխ գիտնական Գրեգոր Մենդելը, ով 19-րդ դարի վաթսունական թվականներին առաջինը մշակեց գենետիկական հետազոտությունների մեթոդները և տվեց հատկանիշների ժառանգման օրինաչափությունները։

Գենետիկա» գիտության զարգացման հաջորդ փուլ է համարվում 20-րդ դարի հիսունական թվականներին բնագիտության կարևորագույն հայտնագործություններոց մեկի ՝ ԴՆԹ-ի երկար շղթայի կառուցվածքի հայտնագործման հետ։ Ժառանգականությունը և փոփոխականությունը կենդանի օրգանիզմների հիմնարար հատկություններից է։

Ժառանգականություն

Ժառանգականությունը ՝ ծնողական օրգանիզմների ՝ իրենց զարգացման և հատկանիշների առանձնահատկությունները հաջորդ սերընդին փոխանցելու հատկությունն է, որը իրականանում է բազմացման միջոցով։ Սեռական բազմացման դեպքում ժառանգականությունն ապահովվում է գամետների միջոցով, իսկ անսեռ բազմացման ժամանակ ՝ սոմատիկ բջիջների միջոցով։ Թե՛ գամետները թե՛ սոմատիկ բջիջները իրենց մեջ կրում են ոչ թե ապագա օրգանիզմի հատկանիշներն ու հատկությունները, այլ նրանց նախադրյալները, որոնք ստացել են գեներ անվանումը։

Ֆենոտիպ

Ֆենոտիպ կոչվում է օրգանիզմների բոլոր հատկանիշների ամբողջությունը։ Այն իր մեջ ներառում է արտաքին, տեսանելի հատկանիշների, օրինակ ՝ մաշկի, կամ մազերի գույնը, քթի կամ ականջի ձևը, ծաղիկների գույները և այլն, իսկ ներքինն էլ ՝ կենսաքիմիական և հյուսվածքաբանական հատկանիշների ամբողջությունն է։

Մենդելի առաջին օրենք

Մենդելի առաջին օրենքն իրենից ներկայացնում է առաջինսերնդի միակերպության կանոնը: Եթե խաչասերվող օրգանիզմներըմիմիյանցից տարբերվում են մեկ հատկանիշով, ապա այդպիսի խաչասերումը կոչվում է միահիբրիդային խաչասերում: Այսպիսով,միահիբրիդային խաչասերման ժամանակ ուսւոմնասիրվում է միայն մեկհտականիշ:

Խոսրով Երկրորդը հիմնադրեց Դվին մայրաքաղաքը՝ բարձր միջնաբերդով, ատամնավոր ու բրգաշատ կրկնակի պարիսպներով, փարթամ այգիներով, մեծատարած ծառաստանով, որ կոչվում է հիմնողի անունով՝ Խոսրովի անտառ։

Փոքր անց գուսանները արդեն գտնվում էին քաղաքի հրապարակում՝ երեք կողմից շրջապատված արհեստավորների կրպակներով, չորրորդ կողմում՝ Դվինի եկեղեցին էր՝ իր բարձր պարսպով, գմբեթհարդ տանիքով՝ խաչը գլխին և կամարակապ ու խաչաքանդակ դռներով, երկու կողքին աղբյուրներ՝ սառնորակ, քաղցրահամ ջրով։

Դիմավորողներից երկրորդը քաղաքի բերդապետն էր՝ ճաղատ և գիրուկ զորական, թրով ու զինվորական նշաններով։ Երրորդը քաղաքապետն էր՝ բարձրահասակ, սպիտակ դեմքով ու լայն ճակատով մի հույն՝ կեղծ ժպիտով և շինծու քաղաքավարությամբ։

Ի՞նչ են սպիտակուցները

Սպիտակուցները մեծ մոլեկուլներ են, որոնք չափազանց կարևոր, ոչ հազվադեպ՝ անփոխարինելի են օրգանիզմի բազմաթիվ գործառույթներ համար։ Դրանք իրականացնում են բջիջների աշխատանքի մեծ մասը և օգնում են հյուսվածքների և օրգանների գործունեությանը։

Մարդկանց մեծ մասն իր ամենօրյա սննդով ստանում է սպիտակուցների բավարար քանակներ։ Սակայն սպիտակուցների պահանջն առանձնահատուկ նշանակություն է ստանում, երբ ձեր բջիջներն ակտիվ աճելու և վերականգնվելու կարիք ունեն, օրինակ, երբ դուք երեխա եք կամ դեռահաս, հիվանդ եք, վիրահատվել եք կամ եթե հղի կամ կրծքով կերակրող մայր եք։

Օրգանիզմը սպիտակուցները կարող է օգտագործել նաև էներգիա ստանալու համար, հատկապես, եթե դուք բավարար քանակով ածխաջրեր չեք ստանում։

Ինչպե՞ս են սպիտակուցները գործում

Սպիտակուցները բարձր մոլեկուլային օրգանական միացություններ են, որոնք կազմված են ամինաթթուներից: Կան ամինաթթուների 20 տեսակներ, որոնք կարող են շղթաներում միմյանց միանալ տարբեր ձևերով՝ առաջացնելով տարբեր սպիտակուցներ։

Սպիտակուցների տարբեր տեսակներ ունեն տարբեր գործառույթներ։ Օրինակներից են՝

• հակամարմիններ, որոնք վիրուսների և բակտերիաների դեմ պայքարող սպիտակուցներ են
• ֆերմենտներ, որոնք բջիջներում քիմիական ռեակցիաներ ստեղծող և նոր մոլեկուլների առաջացմանն օգնող սպիտակուցներ են
• ազդանշանային սպիտակուցներ, որոնք ազդանշանները տեղափոխում են մարմնի մի շրջանից դեպի մեկ այլ շրջան
• կառուցվածքային սպիտակուցներ, որոնք բջջին և վերջինիս օրգանոիդներին տալիս են որոշակի ձև և մասնակցում են բջջի ձևի փոփոխմանը
• տրանսպորտային սպիտակուցներ, որոնք իրականացնում են օրգանիզմում տարբեր ատոմների և մոլեկուլների տեղափոխումը
• շարժողական սպիտակուցներ, որոնք ապահովում են մկանային կծկումը։

Սպիտակուցների դերն օրգանիզմում 

Մարդու մարմնի բոլոր բջիջների հիմնական ֆունկցիոնալ և կառուցվածքային բաղադրիչները սպիտակուցներ են։ Դրանք շատ տարբեր են իրենց կառուցվածքով և ֆունկցիաներով։ Օրգանիզմում արյան փոխանցման համար պատասխանատու մոլեկուլները, եղունգները, մազերը բոլորը բաղկացած են սպիտակուցներից, ինչպես նաև հորմոնների մեծ մասը և հյուսվածքների բաղադրիչները։ Այսպիսով, բջիջների ամբողջականությունն ու գործառնությունը պահպանելու, առողջության և աճի համար դիետիկ սպիտակուցի համապատասխան օրական չափաբաժինն ապահովելը կենսական նշանակություն ունի։

Չափից քիչ սպիտակուց ընդունում

Սպիտակուցային դեֆիցիտը համարյա միշտ ուղեկցվում է թերսնմամբ։ Կտրուկ սնունդի և հետևքբար սպիտակուցի քչացման հետևանքով, երեխաների քաշը չի համապատասխանում բոյին, իսկ երկարատև թերսնման պատճառով երեխայի բոյը լինում է տարիքին անհամապատասխան։

Չափից ավել սպիտակուցի ընդունում

Սպիտակուցներով հարուստ սնունդը ոչ մի առավելություն չի տալիս։ Ընդհակառակը, կարող է վնաս տալ։ Սպիտակուցի բարձր մակարդակը ծանրաբեռնում է երիկամները և լյարդը, որոնք էլ դժվարանում են ֆիլտրել և օրգանիզմից հանել թափոնները և տոքսինները։ Սա հատկապես կարևոր է հիվանդության ժամանակ երբ մարմինը ջրազրկված է և ծանրաբեռնված օրգանների հետևանքով հավաքված վնասակար նյութերը ավելի են խտանում։

Բջջի բաղադրությունը

• 70-80% — ջուր (անօրգանական)
• 10-20% — սպիտակուց
• 1-5% — ճարպեր
• 0.2-2% — ածխաջրեր
• 0.2-2% — նուկլեինաթթու

m_Մարիա = 53 կգ

m_H2O = ? կգ

m_H2Օ = 53*80/100 %=42.4 կգ

Պատ՝․ 42.4 կգ ջուր

1) Если вы не поняли новый материал,то обязательно скажите.

2)Если этот роман интересный, то скажите свое мнение о нем.

3) Если вы мечтаете стать переводчиком, то учите много языков.

4) Если вы хорошопровели отпуск, то напишите о нем рассказ.

5) Если на улице холодно, то надень куртку потеплее.

6)Если студент занимается серьезно, значит он пройдет экзамен.

7)Если вы хотите изучить иностранный язык, идите к репетитору.

8)Если мы будем свободны, то обязательно придем к вам гости.

9)Если люди не понимают и уважают друг друга, значит они друзья.

1)Если бы не было дождя, я бы пошла в торговый центр.

2)Если бы ты не боялся трудностей, ты бы нашел работу.

3)Если бы вы поехали снами, вечеринка была бы лучше.

4)Если бы я мог сделать все, что хочу я бы пошла в путешествие.

5)Если бы у меня была возможность, я бы пошла в прошлое.

6)Если бы я была писателем, я бы написала про мистику.

7)Мы были бы очень рады, если мы пошли все вместе.

8)Я бы пришел во время, если бы не пропка.

9)Он не заболел бы,если не пошел на улицу без кутки.

10)Жизнь на Земле не могла бы существовать, без воды и воздуха.

Կանոններ աշխատանքի վերաբերյալ, որոնք չեն գործում Հայաստանում:

Բելգիա

Բելգիայում, ցավոք, գոյություն ունի գենդերային անհավասարություն: Բայց երկիրը վճարումների անհավասարության ամենացածր տարբերություն ունեցողների մի մասն է, և այն դեռ անկում է ապրում: 2020 թվականին Բելգիայում կանայք ժամում 5,3%-ով ավելի քիչ էին վաստակում, քան տղամարդիկ, սակայն այդ ցուցանիշն այդ ժամանակվանից իջել է մինչև 4,7%:

Ֆիլիպիններ

Ամբողջ աշխարհից հանգստացողները գալիս են Ֆիլիպիններ, իսկ իրենք՝ ֆիլիպինցիները, շատ հազվադեպ են հանգստանում՝ տարին ընդամենը հինգ օր: Համեմատության համար նշենք, որ պաշտոնական արձակուրդի տևողության առումով առաջատարները՝ հիմնականում Եվրոպայի երկրները, հանգստանում են տարեկան ավելի քան 25 օր։

Եգիպտոս

Եգիպտոսի աշխատանքային օրենսդրության տարբերակիչ հատկանիշներից է աշխատավարձի տարեկան ինդեքսավորումը։ Վերահաշվարկը տեղի է ունենում անկախ նրանից, թե այդ ժամանակահատվածը ֆինանսական առումով հաջող է եղել ընկերության համար, թե հակառակը՝ խնդրահարույց։

Նիդերլանդներ

Նիդերլանդներում պաշտոնական աշխատանքային շաբաթը երկրում տևում է ընդամենը 27 ժամ (2018 թվականի դրությամբ): Սա նվազագույն ցուցանիշն է աշխարհում, և նույնիսկ Իռլանդիան և Ֆրանսիան, որոնք հաջորդում են ցուցակի ռեկորդակիրներին, շաբաթական «վերամշակում» են մինչև 8 ժամ՝ համեմատած Նիդերլանդների հետ։

3) Դադարի վիճակում գտնվող լիցքավորված մարմնի շուրջը գոյություն ունի էլեկտրական և մագնիսական դաշտեր։

2) Հաղորդչի երկայնքով՝ ուղիղ գծերով

2) Նիկել

2) Հարավային

2) Ա․ ծայրը կլինի մագնիսի հյուսիսային բևեռը, իսկ Բ-ն՝ հարավային։

3) Գնդասեղները իրար կվանեն

1) Ա — ից Բ

2) Տարատուն

2) Ա-ն հարավային, Բ-ն հյուսիսային

1) հարավային ․․.. հյուսիսայինի