Ուժ թեմայից իմացա, որ ուժի միավորը անվանել են ի պատիվ անգլիացի ֆիզիկոս Իսահակ Նյուտոնի՝ դա 1Ն(նյուտոն)։

Ես ցանկացա մի փոքր հետաքրքիր փաստեր գտնել նրա մասին և ուսումնասիրել նրա կյանքը

1.Իսահակ Նյուտոն (1642-1727) — անգլիացի մաթեմատիկոս, ֆիզիկոս, աստղագետ և մեխանիկ: «Բնական փիլիսոփայության մաթեմատիկական սկզբունքները» հայտնի գրքի հեղինակը, որտեղ նախանշել է համընդհանուր ձգողության օրենքը և մեխանիկայի 3 օրենք:

2.Այն փաստը, որ իբր խնձոր է ընկել Նյուտոնի գլխին, Ուոլթերի առասպելն է:

3.Մեծ ֆիզիկոսը փորձերի միջոցով կարողացավ ապացուցել, որ սպիտակը տեսանելի սպեկտրի այլ գույների խառնուրդ է:

4.Իսահակ Նյուտոնն է սահմանել տեսանելի սպեկտրի 7 հիմնական գույները: Հետաքրքիր է, որ սկզբում դրանք 5-ն էին, բայց հետո նա որոշեց ավելացնել եւս 2 գույն:

5.Ըստ Նյուտոնի ՝ 2060 թվականը պետք է որ լիներ աշխարհի վերջը և Քրիստոսի գալուստը:

6.Մահից շատ չանցած Նյուտոնը սկսեց աշխատել գրքի վրա, որը նա անվանեց իր կյանքի գլխավոր գիրքը: Ավաղ, ոչ ոք չիմացավ, թե դա ինչ տեսակի աշխատանք է, քանի որ ֆիզիկոսի տանը հրդեհ բռնկվեց, որը, ի միջի այլոց, ոչնչացրեց ձեռագիրը:

7.1677 թվականի ձմռանը Նյուտոնի տանը սարսափելի հրդեհ էր բռնկվել, և հենց այդ ժամանակ այրվեցին մեծ մարդու ձեռագրերը:

8.Ըստ վարկածի՝ Նյուտոնի շունն այրել է հանճարի լաբորատորիան՝ վերացնելով նրա քսան տարվա հետազոտությունները։ Սակայն շատերն էլ ասում են, որ հրդեհը բռնկվել է բաց պատուհանից եկող քամուց, որը շրջել է վառվող մոմը։

9.Իսահակ Նյուտոնը ուներ երկու կատու:Մեկը ձագ էր, իսկ եկրորդը մեծ :Մի օր նա իր դռան վրա ծակեց երկու ծակի իր կատուների համար մեկը փոքր մեկը մեծ:Այդ տեղից գալիս է միտ ինչու է Նյուտոնը ծակել փոքր ծակը եթե գձագը կարող է դուրս գալ մեծով:

10.Իսահակ Նյուտոնի մահից հետո ՝ 1727 թ., Նրա ատամը վաճառվեց: Նման ապրանքի արժեքը 4650 դոլար էր:

 1.Ինչ է բնութագրում ուժը:

Ուժը կոչվում է այն ֆիզիկական մեծությունը, որի միձոցով քանակապես նկարագրում են մարմինի փոխազդեցությունը

2.Որ ուժն է կոչվում 1նյուտոն(1Ն):

Նյուտոնը այն ուժն է, որի ազդեցությամբ 1կգ զանգվածով մարմինը 1վ իր արագությունը փոխում է 1մ/վ։

3.Ինչպիսի մեծություն է ուժը:

Ուշը նշանակում են F տառով։

4.Որ ֆիզիկական  մեծություններն են վեկտորական,և որոնք՝սկալյար

Սկալյար մեծություն, որը կարող է արտահայտված լինել մեկ հաստատուն թվով։ Սկալյար մեծությունը տարբերվում է վեկտորից նրանով որ այն ունի միայն արժեք, մինչդեռ վեկտորը բացի արժեքից ունի նաև ուղղություն։Վեկտորը պարզագույն դեպքում մաթեմատիկական օբյեկտ է, որը բնութագրվում է մեծությամբ և ուղղությամբ: 

5.Ուժի ազդեցության արդյունքը ինչ մեծություններից է կախված

Այն կախված է նրա գործադրող մարմնի զանգվածից։

6.Որ մարմիններն են փոխազդում տիեզերական փոխազդեցության ուժերով

Տիեզերական ուժով փոխազդվում են տարբեր մոլորակներ, աստղեր և այլն։

7.Ինչից է կախված տիեզերական  ձգողության ուժը

Տիեզերական ձգողության ուժը կախված է մարմնի զանգվածից։

8.Ինչ բանաձևով է որոշվում ծանրության ուժը

F_ծ = mg

Սովորե լԷ.Ղազարյանի դասագրքից էջ55 -ից մինչև էջ 62

Լուծել հետևյալ խնդիրնեը

1.Որքան է 2տ զանգվածով փղի վրա ազդող ծանրության ուժը:

m = 2տ = 2000կգ |F = 2000 * 9,8 =

g = 9,8 |F = 19 600‬Ն

F = mg

3.Հաշվել ջրի զանգվածը,եթե նրա վրա ազդող ծանրության ուժը 90Ն է:

F = 90Ն |m = 90/9,8 = 9կգ (մոտավոր)

g = 9,8 |m = 9կգ

m = F/g

Տարբերակ 1

1.50 : 5 = 10

Չափանոթի ամենափոքր զանգվածը հավասար է 10սմ³

2. v = 50 + 10 * 3 = 80

v = 80սմ³

3.v_մ = 10 * 9 = 90 — 80 = 10սմ³

v_մ = 10սմ³

4. p = m/v = 70/10 = 7գ/սմ³

m = 70գ

v = 10սմ³

p = 7գ/սմ³

Տարբերակ 2

1.100 : 5 = 20³

Չափանոթի ամենափոքր զանգվածը հավասար է 20³

2.v_ջ = 100 + 20 * 2= 140

v_ջ = 140սմ³

3.v_մ = 160 — 150 = 10սմ³

v_մ = 10սմ³

4.p = m/v

m = 170գ

v = 10սմ³

170/10 = 17գ/սմ³

p = 17գ/սմ³

Տարբերակ 3

1.v_չ = 50/2 = 25գ/սմ³

Չափանոթի ամենափոքր զանգվածը հավասար է 25գ/սմ³

2.v_ջ = 100 + 25 = 125սմ³

v_ջ = 125սմ³

3.v_մ = ?

v_մ = 150 + 25 — 125 = 50

v_մ = 50սմ³

Տարբերակ 4

1.v_չ = 50/2 = 25գ/սմ³

Չափանոթի ամենափոքր զանգվածը հավասար է 25գ/սմ³

2. v_ջ = 150սմ³

3. v_մ = ?

v_մ = 200 — 150 = 50

v_մ = 50սմ³

4.p_մ = ?

m = 445գ

v = 50սմ³

p = m/v = 445/50 = 8,9գ/սմ³

p = 8,9գ/սմ³

Գ․ Մխ․ Մաս 1

Էջ 33, Տարբերակ 1

|. Բետոնի խտությւոնը 2200կգ/մ³ նշանակում է, որ 1մ³ ծավալով բետոնը 2200կգ։

Պատասխան՝ 1

||. v = 20մ³ | p = m/v = 16000կգ/20մ³ = 800կգ/մ³

m = 16000կգ | p = 800կգ/մ³

|||. v = 0,002մ³ p = m/v = 1,6/0,002 = 800կգ/մ³

m = 1,6կգ p = 800կգ/մ³

p — ?

Լուծել Վ.Ի.Լուկաշիկի խնդրագրքից Էջ28 խնդիր216-ից մինչևէջ30 -ի խնդիր244

216. m = 59գ

V = 50սմ

p = m/v = 59գ/50սմ³

1,18 0,001կգ/0,000001մ³

1,18 * 1000 կգ/մ³ = 1,80կգ/մ³

217. V = 125սմ³

M = 800 գ

p = m/v = 800գ/125սմ³ = 6,4գ/սմ³

Խոռոչ ունի

218.

m = 461,5գ

v = 65սմ³

p = m/v = 461,5գ/65սմ³ = 7,1գ/սմ³

Մետաղը ցինկ է, որովհետև նրա խտությունը այդքան էր։

219.

m = 920գ = 0,92կգ

v = 1լ = 0,001մ³

p – կգ/մ³ — ?

1լ = 1դմ³

1000դմ³ = 1000լ

1լ = 1/1000 = 0,001մ³

P = m/v = 0,920կգ/0,001մ³

= 920կգ/մ³

220.

Թթվի տվյալներ

m = 240գ

v = 75սմ³

Թթվով լցված չափանոթի տվյալներ

m = 375գ

375 = 240 = 135գ

p = m/v = 135գ/75սմ³ = 1,8 գ/սմ³

Թթուն ծծմբական թթուն էր, քանի որ ուներ նույն խտություն։

221.

m = 3,9կգ = 3900գ

v  = 500սմ³

p = m/v = 3900գ/500սմ³ = 7,8գ/սմ³

Ակնոցները պատրաստված են մետաղից կամ պողպատից, քանի որ նրանց խտությունները նույն են։

222.

m = 300գ

v = 15x5x2 = 150սմ³

p = m/v = 300գ/150սմ³ = 2գ/սմ³

P = 2գ/սմ³

223.

ա)Կերոսին – 0,8գ/սմ³

v — 32/08 = 40

v = 40սմ³

բ)v = 76սմ³

p_լ = 1գ/սմ³

p_կ = 0,8գ/սմ³

m_լ = p * v = 1գ/սմ³ * 76սմ³ = 76գ

v_կ = m_լ/p_կ = 76գ/0,8գ/սմ³

Չոր սոճու չորսունի տվյալներ

224.

v – 20դմ³ = 2սմ³

p —  13 գ/սմ³

m = 13 գ/սմ³/2սմ³ = 6,5գ

6,5 * 50 = 325գ

325 – 6,5 = 318,5գ

Ավտոմեքենայի  ընդհանուր զանգվածը բարձրացավ 318,5գ – ով

225.

ա)Երկաթուղային ավտոբուս m – 21տ = 0,021կգ

 Գրանիտ

v – 19մ³

p  — 2,6կգ/մ³

m = 2,6 * 19 = 49,4կգ

49,4 + 0,021 =49,421կգ

m — 49,421կգ

226.

ա)Թուջե դետալ

v — 20սմ³

p – 7,0գ/սմ³

m = vp

m – 20 * 7,0 = 140գ

m = 140գ

բ)Անագե չորսուի

v — 10սմ³

p – 7,3 գ/սմ³

m = vp

m – 10 * 7,3 = 73գ

m — 73գ

գ)Պղնձե չորսուի

v – 500սմ³

p – 7,3գ/սմ³

m = vp

m = 500 * 7,3 = 3 650գ

m = 3 650գ

դ)Գրանիտ

v – 2մ³

p – 2,6կգ/մ³

m = vp

m — 2,6 * 2 = 5,2կգ

m – 5,2կգ

ե)Պարաֆին

v – 0,5մ³

p – 0,9 կգ/մ³

m = vp

m – 0,5 * 0,9 = 0,45կգ

m = 0,45կգ

զ)Բետոն

v – 10մ³

p – 2,2 կգ/մ³

m = vp

m – 10 * 2,2 = 22կգ

m – 22կգ

է)Սաթ

v – 15սմ³

p – 1,1 գ/սմ³

m = vp

m – 15 * 1,1 = 16,5գ

m — 16,5գ

228.

v – 1,0×0,8×0,1 = 0,08մ³

p – 2,7կգ/մ³

m=vp

m – 0,08 x 2,7 = 2,16կգ

m — 2,16կգ

229.

Պղինձի տվյալներ

m – 178կգ

p – 8,9կգ/մ³

v = m/p

v – 178/8,9 = 20մ³

v — 20մ³

Ցինկի տվյալներ

m – 355կգ

p – 7,1կգ/մ³

v = m/p

v – 355/7,1 = 50մ³

v — 50մ³

50 + 30 = 80

V – 80մ³

230.

Մարդը ամեն ներշնչումից կլանում է օդ

v – 600սմ³

p – 0,00129

15 * 60 = 900(մարդ մեկ ժամում ներշնչում է 900 անգամ)

900 * 600 = 540 000 սմ³

m = pv

540 000 *  0,00129 = 696,6գ

m — 696,6գ

231.

v – 30x20x25 = 15 000սմ³

p – 1,0գ/սմ³

m – vp

15000 * 1,0 = 15000գ

m – 15000գ

232.

v – 3մ(300սմ)x2,5մ(250սմ)x0,6սմ = 45 000սմ = 45մ

p – 2,5կգ/մ³

m – vp

45 x 2,5 = 112,5կգ

m — 112,5կգ

233.

v – 5000մ³

p – 15կգ/մ³

m = vp = 75 000կգ

m = 75000կգ = 75տ

2 բեռնատար

234.

10 * 5 * 70 = 3 500

190 * 5 * 10 = 9 500

9500 + 3500 = 13000

13000մմ³ = 1300սմ³

v — 1300սմ³

p – 2,7գ/սմ³

m=vp=1300 * 2,7 = 3 510գ

m = 3 510գ235.

m – 780գ

p – 500գ/սմ³

v = m/p = 780/500 = 1,56սմ³

v — 1,56սմ³

236.

m – 35կգ

p – 0,71կգ/մ³

v = m/p = 35/0,71 = 49 մնացորդով

237.

p – m/v

Կչափեի սափորի զանգվածը կշռաքարերի միջոցով։ Հետո կչափեի նրա ծավալը ։ Վերջում զանգվածը բաժանում եմ ծավալին և ստանում եմ խտությունը։

Աշխատանքի նպատակը՝

կարողանալ որոշել պինդ մարմնի խտությունը

Անհրաժեշտ սարքեր և նյութեր

Թել, չափագլան, լծակավոր կշեռք, կշռաքարեր, ուղղանկյունանիստ և կամայական ձևի ոչ մեծ պինդ մարմիննե(որոնց խտությունը պետք է որոշել), միլիմետրային բաժանումներով քանոն։

Փորձ 1

Աշխատանքի ընթացք․

Վերցրեցի ուղղանկյունանիստի ձև ունեցող պինդ մարմինը, քանոնով չափեցի նրա abc կողերի երկարությունները։ Նրա ծավալը որոշեցի v = abc։ Կշեռքով չափեցի մարմնի m զանգվածը։ Խտությունը որոշեցի ρ = m/v։ Ստացված թիվը փնտրտեցի և գտա խտությունների աղյուսակում և իմացա, թե ինչ նյութից է այն պատրաստված ուղղանկյունանիստը։

Փորձերիս արդյունքը

a =

b =

c =

m =

Փորձերով ցույց տանք, որ 1լ և 1մլ ինչի են հավասար և ինչպես են հավասար և ինչպես ենք արտահայտում 1³

Անհրաժեշտ սարքեր և նյութեր․

Երկու խորանարդաձև տարաներ, որոցից մեկի կողմը մեկ 1դմ է, իսկ մյուսինը 1սմ: 1լ տարողությամ շիշ, ներարկիչ, քանոն, ջուր։

Փորձ 1

Վերցրեցի մեկ լիտր տարողությամ շիշը, ամբողջությամբ լցրեցի ջրով։Այնուհետև զգուշությամբ դատարկեցի 1դմ³ տարայի մեջ։

Եզրակացություն

Շատ զարմացա։ Հասկացանք, որ 1լ = 1դմ³ :

Փորձ 2

Վերցրեցի ներարկիչը մխոցը քաշելով լրեցի ջուր։Այնուհետև մխոցը առաջ բերելով 1 ջորը դատարկեցի 1մ ծավալով խորանարդի մեջ։

Եզրակացություն

Երկրորդ փորձում հասկացանք, որ 1մլ = 1սմ³ :

1մ³ = 1մ * 1մ * 1մ = 10դմ * 10դմ * 10դմ = 1000դմ³ = 1000լ

1լ = 1/1000մ³ = 0,001մ³

1մ³ = 100000սմ³ = 1000000մլ

1մլ = 0,000001մ³

Տարբերակ 1

1)1մ³ ծավալով բետոնը 2200կգ է

2)2200մ³ ծավալով բետոնը 2200կգ է

3) 2200մ³ ծավալով բետոնը 1կգ է

2)p = m/v

m – 16000կգ

v = 20մ³

p = 16000 : 20 = 800

p = 800կգ/մ³

3) p = m/v

m – 1,6կգ

v – 0,002մ³

p = 1,6 : 0,002 = 800

p = 800կգ/մ³

4)p = 2700կգ/մ³

գ/սմ³  — ?

2700 : 1000 = 2,7գ/սմ³

p = 2,7գ/սմ³

5) p = m/v

v — 0,5դմ³ = 500սմ³

m – 450գ

450 : 500 = 0,9

p – 0,9գ/սմ³

Տարբերակ 2

1)Զանգված – m

Ծավալ – v

Խտություն – p

2)Դա նշանակում է, որ 1մ³  ծավալով սառույցի զանգվածը 900կգ է

3) p = m/v

m – 400կգ

v – 0,5մ³

p = 400 : 0,5 = 800

p = 800կգ/մ³

4)710կգ/մ³

գ/սմ³ — ?

710 : 1000 = 0,71

0,71 գ/սմ³

5) p = m/v

m – 6կգ

v – 1,5դմ³

6կգ = 6000գ

1,5դմ³ = 1500սմ³

6000 : 1500 = 4

p = 4գ/սմ³

Տարբերակ 3

1)Որպեսզի գտնենք մարմնի խտությունը, հարկավոր է նրա զանգվածը բաժանել ծավալին։

2) Կերոսինի խտությունը 800կգ/մ³: Դա նշանակում է, որ 800կֆ զանգվածով կերոսինը զբաղեցնում 1մ³ ծավալ

3) p = m/v

m – 160կգ

v – 0,2մ³

160 : 0,2 = 800

800կգ/մ³

4)p – 10500կգ/մ³

գ/սմ³ — ?

10500 : 1000 = 10,5

10,5գ/սմ³

5)p = m/v

m – 1,5 կգ

v – 0,6դմ³

1,5կգ = 1500գ

0,6դմ³ = 600սմ³

1500 : 600 = 2,5

p — 2,5գ/սմ³

Տարբերակ 4

1)1կգ – ի ծավալը

2)1մ³ – ի զանգվածը

3)միավոր ծավալի զանգվածը

2)p – 1,290կգ/մ³, դա նշանակում է, որ 1մ³ ծավալով օդի զանգվածը 1,290 կգ է։

3)p = m/v

m – 4000կգ

v – 50մ³

4000 : 50 = 80

p – 80կգ/մ³

p – 11300կգ/մ³ = 11,3գ/սմ³

5)p = m/v

v – 9կգ = 9000գ

m – 10լ

Տարբերակ 1

1)Ամենափոքր բաժանման արժեքը 10մլ

2)Չափագլանի ջրի ծավալը հավասար է 490սմ³

3) Չափագլանի ջրի ծավալը հավասար է 800սմ³

4)800 – 490 = 310

Մարմնի ծավալը հավասար է 310սմ³

Տարբերակ 2

1) Ամենափոքր բաժանման արժեքը 10մլ

2) Չափագլանի ջրի ծավալը հավասար է 70սմ³

3)Ջրի և պնդօղակի ծավալը միասին հավասար է 80սմ³

4)80 – 70 = 10

Պնդօղակի ծավալը հավասար է 10սմ³

Տարբերակ 3

1) Ամենափոքր բաժանման արժեքը 1սմ³

2)Չափագլանի ջրի ծավալը հավասար է 54սմ³

3)Ջրի և մարմնի ծավալը միասին հավասար է 81սմ³

4)81 – 54 = 27

Մարմնի ծավալը հավասար է 27սմ³

Տարբերակ 4

1) Ամենափոքր բաժանման արժեքը 5սմ³

2)Ջրի ծավալը հավասար է 60սմ³

3)Ջրի և գլանի ծավալը միասին հավասար է 90սմ³

90 – 60 = 30

Գլանի ծավալը հավասար է 30սմ³