Կալցիում
Քիմիական նշան՝ Ca
Կարգաթիվը՝ 20
Այն գտնվում է պարբերական համակարգի 2 խմբի գլխավոր ենթախմբում։
Ատոմների արտաքին էլեկտրոնային թաղանթում ունեն 2 էլեկտրոն:
Ունի 6 կայուն իզոտոպ:
Որտեղ է հանդիպում կալցիումը բնության մեջ
Բնության մեջ զգալի քանակներով հանդիպում է կալցիումի ֆոսֆատը՝ Ca2(PO4)2, որից ստանում են սպիտակ ֆոսֆոր, ֆոսֆորական թթու և ֆոսֆորական պարարտանյութեր։
Ստացման եղանակներ
Կալցիումը ստանում են էլեկտրոլիզի ենթարկելով քլորիդի հալույթը։
Ֆիզիկական հատկություններ
Կալցիումը սպիտակ արծաթափայլ, փափուկ մետաղ է։ Հայտնի է ալոտրոպիկ երկու ձևափոխությամբ։
Քիմիապես շատ ակտիվ է, միացություններում՝ երկարժեք։ Սովորական ջերմաստիճանում կալցիումը հեշտությամբ փոխազդում է օդի թթվածնի և խոնավության հետ, դրա համար էլ այն պահում են փակ, հերմետիկ անոթներում կամ հանքային յուղի մեջ։
Քիմիական հատկություններ
Օդում կամ թթվածնի միջավայրում տաքացնելիս կալցիումը բոցավառվում է՝ առաջացնելով հիմնական օքսիդը՝ CaO:
Հայտնի են նաև կալցիումի գերօքսիդները՝ CaO2 և CaC4։ Սառը ջրի հետ կալցիումը սկզբում փոխազդում է արագ, հետո փոխազդեցությունը դանդաղում է՝ Ca(OH)2 թաղանթի առաջացման պատճառով։
Որտեղ են կալցիումը կիրառում
Կալցիումի համաձուլվածքները մեծ կիրառություն ունեն տեխնիկայում։
Որտեղ է հանդիպում կալցիումը օրգանիզմում
Կալցիումը կենսածին և կենսական պրոցեսների բնականոն ընթացքի համար անհրաժեշտ տարր է։ Գտնվում է կենդանիների և բույսերի բոլոր հյուսվածքներում։
Ca անհրաժեշտ է որոշ բջիջների կառուցվածքի ձևավորման, արտաքին բջջաթաղանթների բնականոն թափանցելիության պահպանման, ձկների և այլ կենդանիների ձվաբջիջների բեղմնավորման, մի քանի ֆերմենտների ակտիվացման համար։
Մարիա Շոկարյան 