Քիմիական բանաձևը, դա նյութի բաղադրության պայմանական գրառումն է, նշանների և ինդեքսների միջոցով։
Հաշվարկներ ըստ բանաձևի
H2O
1. նյութի անվանումը — ջուր
2. ինչ տարրերից է կազմված նյութը– H ջրածին, O — թթվածին
3. ամեն տարրից քանի ատոմ կա – 1 մոլեկուլում կա՝ 2H և 1 O ատոմենրեր
4. հաշվել հարաբերական մոլեկուլային զանգվածը
5. տարրերի զանգվածային հարաբերությունը
Mr (H2O) = Ar(H) * 2 + Ar(O) = 1 * 2 + 16 = 18
6. տարրերի զանգվածային բաժինները
O(H) = 2/18 * 100% = 11%
O(O) = 100 – 11% = 89
7.Mo(H2O) = 18 * 1,66 * 1027 = 29,88 * 1027 = 2,988 * 1026
Գործնական աշխատանք աշխատանք
Գործնական աշխատանք՝ Հաշվարկներ ըստ քիմիական բանաձևերի՝ H2SO4, NaNO3, FeSO4, KMnO4, SiO2
H2SO4
1.ծծմբական թթու
2.H — ջրածին, S — ծծումբ, О — թթվածին
3.2H, 1S, 4O ատոմներ
4.Mr(H2SO4 = 1 * 2 + 32 + 16 * 4 = 2 + 32 + 64 = 98
5.m(H) : m(S) : m(O) = 2 : 32 : 64
6.W(H) = 2/98 * 100% = 2%
W(S) = 32/98 * 100% = 33%
W(O) = 100 — (2 + 33) = 65%
7.Mo(H2SO4) = 98 * 1,66 * 1027 = 162, 68 * 1027 = 1,6268 * 1025
NaNO3
1.Նատրիումի նիտրատ
2.Na — նատրիում, N — ազոտ, Օ — թթվածին
3.Na — 1, N — 1, O — 3
4.Mr (NaNO3) = 23 + 14 + 16 * 3 = 85
5.m(Na) : m(N) : m(O) = 23 : 14 : 48
6.W(Na) = 23/85 : 100% = 27%
W(N) = 14/85 : 100% = 16%
W(O) = 100 — (27 + 16) = 57%
7.mo(NaNO3) = 85 * 1,66 * 10-27 = 1,411 * 10-25
8.Բարդ
FeSO4
- Երկաթի սուլֆատ
2.Fe — երկաթ, S — ծծումբ, O — թթվածին
3.Fe — 1, S — 1, O — 4
4.Mr(FeSO4) = 56 + 32 + 16 * 4 = 152
5.m(Fe) : m(S) : m(O) = 56 : 32 : 64
6.W(Fe) = 56/152 : 100% = 37%
W(S) =32/152 : 100% = 21%
W(O) = 100% — (21 + 37) = 42%
7.mo = 152 * 1,66 * 10-27 = 252,32 * 10-27 = 2,5232 * 10-25
8.Բարդ
KMnO4
1.Կալիումի պերմանգանատ
2.K — կալիում, Mn — մանգան, O — թթվածին
3.K — 1, Mn — 1, O — 4
4.Mn(KMnO4) = 39 + 55 + 16 * 4 = 158
5.m(K) : m(Mn) : (O) = 39 : 55 : 64
6.W(K) = 39/158 : 100% = 25%
W(Mn) = 55/158 : 100% = 35%
W(O) = 100% — (25 + 35) = 40%
7.mo = 158 * 1,66 * 10-27 = 2,63 * 10-25
8.Բարդ
7.
SiO2
1.Սիլիցիումի երկօքսիդ
2.Si — սիլիցիում, O — թթվածին
3.Si — 1, O — 2
4.Mn(SiO2) = 28 + 64 = 92
5.m(Si) : m(O) = 28 : 64
6.W(Si) = 28/92 : 100% = 30%
W(O) = 100% — 30 = 70%
7.mo(SiO2) = 92 * 1,66 * 10-27 = 1,5272 * 10-25