Տարբերակ 1

1)Հավասարաչափ շարժման արագություն անվանում են այն մեծությունը, որը թվապես հավասար է միավոր ճանապարհ անցնելու ժամանակին։

2)S — 900մ

T — 15ր

V — ?

V = S/T

900 : 15 = 60

V = 60մ/վ

3) V = 108000կմ/ժ = 108000×1000/3600 = 300000մ/վ

4)T — 1ժ

S — 33,5կմ

V — ?

T — 1ժ = 3600վ

S — 33,5կմ = 33500մ

V = S/T

V = 33500 : 3600 = 9,3

V = 9,3մ/վ

5)S — 1կմ

T — 70վ

S — 1կմ

T — 80վ

S — 1կմ

T — 50վ

V — ?

T = 50 + 80 + 70 = 200վ

S = 1 + 1 + 1 = 3կմ = 3000մ

V = S/T

V = 3000 : 200 = 15

V = 15մ/վ

Տարբերակ 2

1)Ուղղագիծ հավասարաչափ շարժման ժամանակ մարմնի արագությունը ցույց է տալիս ինչ ճանապարհ է անցել մարմինը միավոր ժամանակում։

2)T — 10ր — 600վ

S — 3կմ — 3000մ

V — ?

V = S/T

3000 : 600 = 5

V = 5մ/վ

3)V — 41760կմ/ժ = 41760×1000/3600 = 11600մ/վ

4)S — 860մ

T — 3,5ր

V — ?

860 : 3,5 : 60 = 4,1մ/վ

V = 4,1մ/վ

5)T — 10ր

S = 2400մ

T — 4ր

S = 1200մ

T — 1ր

S — 900մ

V = ?

S = 2400 + 1200 + 900 = 4500մ

T = 10 + 4 + 1 = 15ր = 900վ

V = 4500 : 900 = 5

V = 5մ/վ

Տարբերակ 3

1)Որպես արագության միավոր ընդունում են այն շարժման արագությունը, որի դեպքում մարմինը 1վ-ում անցնում է 1մ ճանապարհ։

2)Երբ խոսում են անհավասարաչափ շարժման մասին․ ի՞նչ արագություն են նկատի ունենում․ անհավասարաչափ շարժման արագությունը

3)V — 61200կմ/ժ = 61200×1000/3600 = 17000մ/վ

4)T — 10ր — 600վ

S — 15կմ — 15000մ

V — ?

15000 : 600 =25

V = 25մ/վ

5)T — 10ր, 11ր, 12ր

S — 1կմ, 1կմ, 1կմ

V — ?

T = 10 + 11 + 12 = 33ր = 1980վ

S = 1 + 1 + 1 = 3կմ = 3000մ

3000 : 1980 = 1,5

V = 1,5մ/վ

Տարբերակ 4

1)Անվանեք արագության միավորներ

1սմ/վ, 1մ/վ, 1կմ/ժ

2)S — 1200մ

T — 5ր — 300վ

V — ?

V =1200 : 300 =4

V = 4մ/վ

3)V = 2520կմ/ժ = 2520×1000/3600 = 700մ/վ

4)T — 3ժ — 10800վ

S — 54կմ = 54000մ

V — ?

V = 54000 : 10800 = 5

V = 5 մ/վ

5)T — 1ր, 1ր,1ր

S — 100մ, 90մ, 80մ

S — 270մ

T — 3ր = 180վ

V = 270 : 180 = 1,5

V = 1,5 մ/վ

1. Ответьте на вопросы

Есть ли у ваших родителей братья и сёстры?
Дружат ли они друг с другом?
 Кого русские  называют дядей и тётей?
У вас есть дяди и тёти? Как их зовут?
Дружите ли вы со своими двоюродными братьями и сёстрами?
 

2. Прочитайте текст и озаглавьте его

        Ох, уж эти старшие братья и сёстры! Они задирают нос, потому что им всё разрешают. Они, например, могут попозже лечь спать, могут пойти в кино без родителей. Счастливчики, в общем!  Ох, уж эти младшие, – думают  старшие. –  Пристают, мешают, жалуются маме. А мама, конечно, говорит: “Они маленькие. Уступи им”. Ох, уж эти маленькие! Ты кто – старший или младший?

Как ты относишься к брату или сестре? Я – младшая сестра. Когда мне  было 8 лет, это было ужасно. Потому что: – каждый день мой старший брат щёлкал меня пó носу .Это у него  была  такая привычка; – у него был велосипед. Спортивный. Он говорил мне: “Почисть колёса, покатаю. Долго”. Я чистила. Сашка один раз катал меня вокруг дома, потом сам уезжал кататься на улицу; – он очень любил сладкое. Конфеты, пирожные. Он ел свои , потом говорил мне: “Смотри, что это там в окне? Пожар!” Я бежала к окну, а он смеялся и съедал мою конфету.
Вот что я вспоминала, когда решила написать рассказ о старших и младших. Но потом я вдруг подумала: а что Сашка будет вспоминать обо мне? Что бы он мог рассказать? И вот что получилось: – я без конца на него жаловалась всем: маме, бабушке, соседям. И все меня жалели, а его ругали и говорили: “Не стыдно тебе, дураку большому?”; – я его дразнила разными обидными словами; – я его под столом толкала ногой, когда мы обедали. А сама спокойно ела суп. Он вскакивал, кричал: “Смотрите, что она делает!” “Она ест суп”, – говорила мама. В общем, я была не сахар!  Я решила вспоминать дальше. О хорошем, а не о плохом. О хорошем, что мне сделал брат. Он рисовал мне смешные картинки, когда я болела. Он водил меня в кино. Он подарил мне книжку, правда, надписал её “Поросёнку в день рождения”. И всё же …
Зачем я это вспомнила и написала? А вот зачем: я теперь точно знаю, что надо быть друг с другом подобрее.  Надо уступать друг другу. И это нужно начать прямо сейчас. Почему я хотела всё это вам сказать? Потому что сегодня я иду в гости к Саше, то есть к Александру Николаевичу! Мы с ним большие друзья. Брат и сестра должны быть друзьями. Жаль только, что я это поняла не в восемь лет, а намного позже.

3. Напишите по образцу

Хорошо – лучше; плохо – хуже ;  много – больше ;  мало – меньше ; поздно –  позднее ; часто  – чаще ;
громко – громче ; тихо  – тище  .

4.  Согласны  или нет ?

Старшие и младшие дети не любят друг друга.

Нет, потому что есть люди которые друг друга очень любят и ценят
Старшие всегда обижают младших.
Младшие никогда не обижают старших.
Родители всегда сердятся на старших детей.
Старшие и младшие дети всегда дружат.

Գոյական. ամփոփում ենք

• Կատարում ենք առաջադրանքները:
  • Գծիկները փոխարինի´ր ը կամ ն հոդով:
    • Ժողովուրդներ- տարբերվում են իրենց արտաքին տեսքով, լեզվով ու սովորույթներով:
    • Ժողովուրդներ- իրենց արտաքին տեսքով, լեզվով ու սովորույթներով են տարբերվում:
    • Աստղադիտակ-դանիացի ապակեգործներ-են ստեղծել:
    • Աստղադիտակ- ստեղծել են դանիացի ապակեգործներ-:
    • Եվրոպացիներ- առաջին անգամ արևածաղիկ- տեսան մեքսիկական պրերիաներում, երբ հայտնագործեցին Ամերիկա-:
    • Արևածաղիկ-առաջին անգամ եվրոպացիներ-տեսան մեքսիկական պրերիաներում, երբ հայտնագործեցին Ամերիկա:
    • Եվրոպացիներ- մեքսիկական պրերիաներում առաջին անգամ տեսան արևածաղիկ-, երբ հայտնագործեցին Ամերիկա-:
    • Գառնիի սյունազարդ տաճար-(մ.թ. 77 թվական) Միհր աստծո պատվին է ստեղծվել:
    • Գառնիի սյունազարդ տաճար- ստեղծվել է (մ.թ. 77 թվական) Միհր աստծո պատվին:
    • Միհր աստծո պատվին է ստեղծվել Գառնիի սյունազարդ տաճար-(մ.թ. 77 թվական):
    • Միհր աստծո պատվին Գառնիի սյունազարդ տաճար- է ստեղծվել (մ.թ. 77 թվական):
  • Փակագծերում տրված բառերը գրի՛ր որոշյալ կամ անորոշ առումով:
    • Երկրագնդում վայրի կենդանիների (բնաջնջում) շարունավում է: Դա (կասեցնել) շատ դժվար է, թեև երևացել են մխիթարական ինչ-որ (նշաններ): Մարդկանց մեջ հետզհետե արթնանում է այն (միտք), որ առանց կենդանիների իրենց (կյանք) անգույն ու անհրապույր կլինի: Այդ մասին (խոսք) կարող են ասել այն (որորդներ), որոնք (զենք) փոխարինել են լուսանկարչական ապարատով: Նրանք (ուժեր) ու (ժամանակ) չեն խնայում, ժամեր շարունակ դարանամուտ են լինում կենդանիների կյանքից որևէ (դեպք) դիտելու համար:
  • Ընթերցում ենք ու առանձնացնում գոյականները՝ բնութագրելով յուրաքանչյուրը, օրինակ՝ դաշնագիր-հասարակ, իրանիշ, նյութական, անշունչ գոյական, եզակի թիվ, ուղղական հոլով, ի արտաքին հոլովման, որոշյալ առում
    • Ագռավին աղավնու շորորուն քայլքը շատ դուր եկավ:

Ագռավին – նյութական, հասարակ,

Աղավնու – հասարակ, նյութական, շնչավոր, եզակի թիվ, սեռական հոլով, ու արտաքին թեքում, առում ունի

Քայլք – հասարակ, իրանիշ, անշունչ, նյութական, եզակի թիվ, ուղղական հոլով, ի արտաքին թեքւմ, առում ունի, որոշյալ

• Բնությունն իր շնորհները հավասար չի բաժանում մարդկանց, իսկ մարդիկ դժվար են հաշտվում այդ անարդարության հետ և անընդհատ փորձում են ինչ-որ բան ուղղել:

Բնությունն – իրանիշ, նյութական, անշունթ, հասարակա

Շնորները – իրանիշ, նյութական, հասարակ, անշունչ, հոգնակի թիվ, հայցական հոլով, ի արտաքին թեքուն, առում ունի, որոշյալ։

Մարդկանց – անձնանիշ, նյութական , հասարակ, տրական հոլով,  ու արտաքին թեքում,

Անարդարության – իրանիշ, վերացական, հասարակ, անշունչ, սեռական հոլով, եզակի թիվ, ոնորոշ։

• Ժնևում՝ ՄԱԿ-ի թանգարանում, ի թիվս բազմաթիվ այլ ցուցանմուշների, աշխարհում առաջին խաղաղ դաշնագիրն է պահվում:

Ժնևում – իրանիշ, հատուկ, անշունչ, նյութական, անհոգնական, եզաի թիվ, ներգոյական հոլով, ի արտաքին հոլովմամվ, անորոշ

Թանգարան – նյութական, հասարակ, անշունչ, իրանիշ,եզակի թիվ ուղղական հոլով, ի արտաքին հոլովմամբ, անորոշ, ոռում ունի։

Ցուցանմուշների — նյութական, հասարակ, անշունչ, իրանիշ, հոգնակի թիվ, սեռական հոլով, ի արտաքին հոլովմամվ, առում ունի։

Աշխարհում – իրանիշ, հասարակ, նյութական, անշունչ, եզակի թիվ, ներգոյական հոլով, ի արտաքին հոլովմամբ, առում չունի։

Դաշնագիր – հասարակ, նյութական, անշունչ, իրանիշ, եզակի թիվ, ուղղական հոլով, ի արտաքին հոլովմամբ, առում ունի

• Այդ եզակի «փաստաթուղթը» մեր թվարկությունից առաջ 1290 թվականին է կազմվել, «ստորագրել են» եգիպտական փարավոնը և խեթերի թագավորը:

Փաստաթուղթ – հասարակ, իրանիշ, նյութական, անշունչ, եզակի թիվ, ուղղական հոլով, ի արտաքին հոլովմամբ, առում ունի։

Թվարկությունից – հասարակ, իրանիշ, նյութական, անշունչ, եզակի թիվ, տրական հոլով, ան ներքին թեքում

Թվականին – իրանիշ, հասարակ, անշունչ, նյութական, եզակի թիվ, տրական հոլով, ի արտաքին, առում ունի

• Իր աչքի գերանը չի տեսնում, ուրիշի աչքի շյուղն է տեսնում:

1)(x + 2) * 5 = 5x + 10              2) 6(3y – 4) = 18y – 24             3)(2m + 3n) * 7 = 14m + 21n

4)c(2a + 5b) = 2ac + 5bc         5)-4a(3b – 2a) = -12ab + 8a²    6)(-5x + 3y) * 2x = -10x² + 6xy

7)(3a – 4b + 5c) * (-2) = -6a + 8b – 10c  8) x³(x² + x – 2) = x⁵ + x⁴ – 2x³  9)(3y² + 4y – 1) * (-5y⁶) = -15y⁸ — 20y⁷ + 5y⁶  

10)4a³(2a² – 5a – 3) = 8a⁵ – 20a⁴ – 12a³      11)(-4z⁵ + 2z² – 10z) * 2x³ = -8z⁸ + 4z⁵ – 20z⁴           

 12)(-6x³y²)(4x⁵ – 5y⁴) = -24x⁸y² + 30x³y⁶   

Հայտնի է — AB = A₁B₁, AC = A₁C₁

Ըստ եռակյան առաջին հայտանիշի, եթե երկու եռակյան կողմերը իրար հավասար են, հետևաբար երրորդ կողմերն էլ են հավասար, այսինքն CB = C₁B₁, ΔABC = Δ A₁B₁C₁

Եռակյունները կիսելով մեզ միայն հաըտնի է լինում, որ CB = C₁B₁

CB — ի հակադիր կողմը CP, այսինքն CP = C₁P₁

Մեզ հայտնի է , որ եռակյան երկու կողմերը իրար հավասար են, հավանաբար հավասար է և երրորդը` PB =  P₁B₁

AO = OC

B կետը տարված ուղղահայացն է, կարելի է ասել

Մեզ արդեն հայտնի է, որ երկու կողմերը հավասար են և ըստ եռանկյան հայտանիշի երրոդը նույնպես հավասար է:

Լրացուցիչ կրթություն

Փակագծերում տրված բառերը գրի՛ր որոշյալ կամ անորոշ առումով:

Երկրագնդում վայրի կենդանիների բնաջնջումը(բնաջնջում) շարունավում է: Դա կասեցնելը (կասեցնել) շատ
դժվար է, թեև երևացել են մխիթարական ինչ-որ նշաններ(նշաններ): Մարդկանց մեջ հետզհետե
արթնանում է այն միտքը(միտք), որ առանց կենդանիների իրենց կյանքն(կյանք) անգույն ու անհրապույր
կլինի: Այդ մասին խոսք(խոսք) կարող են ասել այն որսորդները(որորդներ), որոնք զենքը(զենք) փոխարինել են
լուսանկարչական ապարատով: Նրանք ուժեր(ուժեր) ու ժամանակ(ժամանակ) չեն խնայում, ժամեր
շարունակ դարանամուտ են լինում կենդանիների կյանքից որևէ դեպք(դեպք) դիտելու համար:

Լրացուցիչ կրթություն

• Կհավաքես և բլոգում կհրապարակես տեղեկություններ Ակսել Բակունցի մասին:

Ակսել Բակունցը ծնվել է 1899թ.-ի հունիսի 25-ին Գորիսում: Գրողի անձնագրային անուն ազգանունն է Ալեքսանդր Ստեփանի Թևոսյան: Իր գրական կեղծանված ծագումը հետևյալն է. գրողի հոր տոհմական մականունը Բեգունց էր, որից էլ առաջացել է Բակունց գրական ազգանունը, իսկ Ակսել անունը ստացել է «Նորապսակները» պիեսի հերոսներից մեկի՝ Ակսելի դերը խաղալուց հետո: Գորիսի ծխական դպրոցում, այնուհետև Էջմիածնի Գևորգյան ճեմարանում սովորելուց հետո աշխատել է Զանգեզուրի Լոր գյուղում որպես մանկավարժ: .Գորիսի ծխական դպրոցում, այնուհետև Էջմիածնի Գևորգյան ճեմարանում սովորելուց հետո աշխատել է Զանգեզուրի Լոր գյուղում որպես մանկավարժ: «Զանգեզուր» և «Արևի զավակը» ֆիլմերի կինոնկարների հեղինակն է եղել նա:Դեռևս 30-ական թվականներից այլախոհի պիտակի տակ էին առել նաև Բակունցին: Այսպիսով 1936թ.-ի օգոստոսի 9-ին գրողը ձերբակալվել է: Մեղադրանքը ՝ «հակահեղափոխական, հակախորհրդային,ազգայնամոլական գործունեություն»: .Բակունցի դատական նիստը տևում է ընդամենը 25 րոպե և կայացվում գնդակահարման որոշում: 1937թ.-ի հուլիսի 8-ին գրողը գնդակահարվում է Ստալինի ցուցումով:

Տնային՝ 111, 112-ի մնացածը

բ)4 (x — y) + 7 (x — y) = 4x — 4y + 7x — 7y = 11x — 11y

դ)2a — 3(b — a) = 2a — 3b + 3a = 5a — 3b

զ)a (x — y) — b(x + y) = ax — ay — bx — by

ը) 2ab (a + 2b) — 3ab² (a — 4) = 2ab (a + 2b) — 3ab² (a — 4) = = 2a²b + 4ab² – 3a²b² + 12ab² = 2a²b + 16 ab² — 3a²b²

a (b + c — bc) — b( c + a — ac) + c( b — a) = ab + ac — abc -bc — ba + bac + bc — ab = 0

Դասարանում՝ 111-ի առաջին սյունը, 112-ա

ա)2 (a + b) + 4 (a + b) = 2a + 2b + 4a + 4b = 6a + 6b

գ)4 — 2 (x + 1) = 2 (x + 1) = 2x + 2

ե)2 (a — b) — 3 (a + b) = 2a — 2b -3a — 3b = -1a — 5b

է)3a² – a (3a – 4b) -2 (b – 4a) = 3a² – 3a² + 4ab – 2b + 8a = 8a – 2b + 4ab

a (b — c) + b (c — a) + c (a — b) = ab — ac + bc — ab + ac — bc = 0

Հոլովներ, որոշյալ և անորոշ առում

• Լրացուցիչ կրթության աշխատանքների քննարկում,
• Կատարում ենք առաջադրանքները:
  1. Ուշադրությու` ն դարձրու ընդգծված գոյականների ձևերին և իմաստներին, գտի´ր դրանց հոլովը, հոլովումը, առումը:
     • Դերձակը հագուստ էր կարում: Դերձակը հագուստն էր կարում:
     • Փողոցում գիրք էր վաճառվում: Փողոցում գիրքը վաճառվում էր:
     • Ծովային մի թռչուն երկար ժամանակ լողում ու սուզվում էր: Ծովային թռչունը երկար ժամանակ լողում ու սուզվում էր:
     • Անտառում մի որսորդի հանդիպեց: Անտառում որսորդին հանդիպեց:
     • Այստեղ հավանաբար արջ է պառկած եղել: Բ. Հավանաբար արջն այստեղ է պառկած եղել:
  2. Ուշադրություն դարձրո´ւ ընդգծված բառերին և գրի՛ր, թե բառին ե՛րբ է ավելանում ը, ե՛րբ` ն:
     • Գործը վաղվան մի´ թող: Գործն է անմահ: Գործն անմահ է:
     • Ավելի քան հարյուր տարի նավը մնաց ծովի հատակին: Նավն ավելի քան հարյուր տարի սուզված մնաց:
     • Ուումնասիրում էր իրենց գյուղի բույսերը: Իրենց գյուղի բույսերն էր ուսումնասիրում:
     • Սիրտը գործում էր օր ու գիշեր: Սիրտն օր ու գիշեր գործում է:
     • Հետքերը տանում էին անտառ: Հետքերն անտառ էին տանում:
     • Աղեղնավորը ներկաներին սպառնում էր ու գոռգոռոմ: Աղեղնավորն սպառնում էր ներկաներին ու գոռգոռում:
     • Աղջիկը հավանաբար շտապում էր: Աղջիկն շտապում էր հավանաբար:
     • Գինին կարասներում էին պահում: Գինին էին պահում կարասներում:
     • Տղան ցանկապատի վրայով թռավ: Տղան էր ցանկապատի վրայով թռչողը:
  3. Փորձի՛ր բացատրել, թե ինչո՛ւ է ը (ն) մասնիկը կոչվում հոդ (հոդ նշանակում է կապ):
  4. Գծիկները փոխարինի´ր ը կամ ն հոդով:
     • Ժողովուրդներ- տարբերվում են իրենց արտաքին տեսքով, լեզվով ու սովորույթներով:
     • Ժողովուրդներ- իրենց արտաքին տեսքով, լեզվով ու սովորույթներով են տարբերվում:
     • Աստղադիտակ-դանիացի ապակեգործներ-են ստեղծել:
     • Աստղադիտակ- ստեղծել են դանիացի ապակեգործներ-:
     • Եվրոպացիներ- առաջին անգամ արևածաղիկ- տեսան մեքսիկական պրերիաներում, երբ հայտնագործեցին Ամերիկա-:
     • Արևածաղիկ-առաջին անգամ եվրոպացիներ-տեսան մեքսիկական պրերիաներում, երբ հայտնագործեցին Ամերիկա:
     • Եվրոպացիներ- մեքսիկական պրերիաներում առաջին անգամ տեսան արևածաղիկ-, երբ հայտնագործեցին Ամերիկա-:
     • Գառնիի սյունազարդ տաճար-(մ.թ. 77 թվական) Միհր աստծո պատվին է ստեղծվել:
     • Գառնիի սյունազարդ տաճար- ստեղծվել է (մ.թ. 77 թվական) Միհր աստծո պատվին:
     • Միհր աստծո պատվին է ստեղծվել Գառնիի սյունազարդ տաճար-(մ.թ. 77 թվական):
     • Միհր աստծո պատվին Գառնիի սյունազարդ տաճար- է ստեղծվել (մ.թ. 77 թվական):

Գոյականը խոսքի մեջ կարող է գործածվել որոշյալ կամ անորոշ առումով: Որոշյալ առումն
արտահայտվում է որոշիչ ը կամ ն հոդերի միջոցով: Բաղաձայնով ավարտվող բառերը ը
հոդն են ստանում, ձայնավորող ավարտվողները` ն: Ը հոդը կարող է ն-ով
փոխարինվել, երբ նրան հաջորդող բառը ձայնավորով կամ սկ,սպ, ստ, զբ, զգ, շտ,
կապակցություններով է սկսվում: