Վիլյամ Սարոյան, Պատերազմ է հայտարարվել– վերլուծել պատմվածքը (ծավալը՝ կես էջից ավելի)
Այս պատմվածքում հանդիպեցի երկու մարդկանց, որոնք մտածելակերպով բացարձակապես նման չէին։ Առաջինը իրականությունը չընդունող էր, նա ուղղակի չէր կարողանում ընդունել այն փաստը, որ պատերազմ է սկսվել։ Իսկ երկրորդը ավելի շատ ռեալիստ էր, նա աշխարհը նայում էր և ընդունում էր այնպես, ինչպիսին նա կա։
Առաջին վախկոտ էր՝ նա չէր կարողանում ոչ մի ձև ընդունել այն գաղափարը, որ պատերազմ է ստեղծել։ Իսկ երկրորդը նույնպես տխուր էր, բայց չէր փորձում պատմություն սարքել այդ ամենից։ Նա փորձում էր ընդունել այդ ամենը, և ինչու և ոչ որևէ ելք գտնել։
Առաջինը չէր կարողանում մտներ ուրիշ մարդու դրության մեջ։ Նա չէր կարողանում հասկանալ, որ տղան դեռ շատ փոքր է և նա չի կարողանում հասկանալ, թե ինչ է պատերազմը։ Միգուցե դրանով տղան ուզում էր ուշադրություն գրավեկ կամ միգուցե այդպիսի բան էր անում, որ մարդիկ բացատրեյին նրան , թե ինչ է պատերազմը, բայց նրան ոչ ոք լուրջ չէր ընդունում։
Առաջինը, որպեսզի թաքնվեր իրականությունից, իր մեջ էր պահում բոլոր էմոցիանները և այդ իսկ պատճառով ամբողջ իր ջղայնությունը թափում էր ուրիշ մարդկանց վրա։ Նա ամեն ինչ գիտակցում էր, բայց չէր ուզում այդ ամենը ընդունել։
Մարիա Շոկարյան 