Մեխանիկական աշխատանքը կատարվում է ուժի ազդեցությամբ մարմնի տեղափոխության ժամանակ։
Ինչպե՞ս է որոշվում աշխատանքի մեծությունը:
Աշխատանքի մեծությունը որոշվում է մարմնի վրա կիրառված ուժի մեծությունից, նաև մարմնի անցած ճանապարհից։ A = S x F
Բնության մեջ գոյություն ունեն էներգիայի բազմազան տեսակներ։ Էներ գիայի բոլոր տեսակները որոշակի պայմաններում կարող են փոխա կերպվել մեկը մյուսի։ Բնության մեջ էներգիայի ընդհանուր քանակը միշտ մնում է անփոփոխ. էներգիան չի ստեղծվում եւ չի ոչնչանում։
Էներգիայի ի՞նչ տեսակներ գիտեք:
Ջերմային էներգիա, իլեկտրական էներգիա, ատոմային էներգիա, մեխանիկական էներգիա, արեգակնային էներգիա։
Երկրի վրա կյանքի գոյությունը պայմանավորված է արեգակնային էներ գիայով։ Կենդանի օրգանիզմները ծախսում են օրգանական նյութերի քայքայման ժամանակ անջատվող քիմիական էներգիան։
Օրգանական նյութերի քայքայման ժամանակ անջատվող էներգիան ինչո՞ւ է կոչվում քիմիական:
Ինչպես գիտենք, որ բարդ քիմիական միացությունները, որոնց կազմի մեջ մտնում է ածխածինն է կոչվում է օրգանական նյութեր։ Ածխածինը քայքայվելիս առաջանում են տարբեր նյութեր, իսկ այդ երևույթը կոչվում է քիմիական։
Հավասարաչափ շարժման արագությունը ցույց է տալիս, թե ինչ ճանա
պարհ է անցնում մարմինը միավոր ժամանակում։
Արագության չափման ի՞նչ միավորներ են ձեզ հայտնի:
մ/վ, կմ/ժ:
Ուժը բնութագրում է մի մարմնի ազդեցությունը մյուսի վրա։ Ուժի ազդե ցությամբ մարմինները ձեւափոխվում են։ Ձեւափոխված մարմիններում առաջանում են առաձգականության ուժեր։
Մամինների ձեւափոխության ո՞ր տեսակի դեպքում է առաջանում առաձգականության ուժը։
Առանձկագանության ուժ:
Բնության մեջ բոլոր մարմինները փոխադարձաբար ձգում են միմյանց։ Այն ուժը, որով Երկիրը դեպի իրեն է ձգում մարմինը, կոչվում է ծանրության ուժ:
Ուժի չափման ի՞նչ միավորներ են ձեզ հայտնի: Արդյո՞ք այդ նույն միավոր ներով է չափվում մարմի կշիռը:
Նյուտոն, կիլոնյուտոն։ Ոչ, չեն չափում։
Շփման ուժը առաջանում է հպվող մակերեւույթների միջեւ եւ խոչընդոտում է մարմինների տեղաշարժը միմյանց նկատմամբ։ Շփումը կարող է լինել օգտակար եւ վնասակար։
Շփումը մեծացնելու եւ փոքրացնելու ի՞նչ եղանակներ են ձեզ հայտնի։
Երբ շփումը օգտակար է այն ձգտում է մեծացնել, իսկ երբ վնասակար է այդ դեպքում՝ փոքրացնել։
Ընտրե՛ք ճիշտ պնդումերը:
1. Մեխանիկական աշխատանք կատարվում է միայն այն ժամանակ, երբ մարմինը շարժվում է իր վրա կիրառված ուժի ազդեցությամբ։
2. Կատարված աշխատանքի մեծությունը կախված է ինչպես մարմնի վրա կիրառված ուժի մեծությունից, այնպես էլ ուժի ազդեցությամբ մարմնի անցած ճանապարհի երկարությունից։
3. Երկրի վրա կյանքի գոյությունը պայմանավորված է միայն արեգակնային էներգիայով։
4. Կենդանի օրգանիզմների համար օրգանական նյութերը էներգիայի աղբյուր են:
Ընտրե՛ք ճիշտ պնդումերը:
1. Բոլոր մարմինները ձգվում են Երկրի կողմից:
2.Էլեկտրական էներգիայի ի՞նչ փոխակերպումներ են ձեզ հայտնի։
Կանաչ բույսերի լուսասինթեզի միջոցով արեգակնային էներգիան փոխակերպվում է քիմիական էներգիայի։
3.Հետեւյալ նյութերից առանձնացրե՛ք թթուները։
K2SO4,H2CO3,СaO,NaOH,Na2O, HNO3,NaCl, FeO, NaOH, H2SO4, ZnO, SnO, Ca(OH)2, HCl, NaNO3, BeO, H3PO4, KNO3։
H2CO3 ,HNO3,, H2SO4, H3PO4։
4. Ծանրության ուժն ազդում է մարմնի վրա, իսկ մարմնի կշիռը՝ հենարա նի կամ կախոցի վրա։
Ընտրե՛ք ճիշտ պատասխանը:
1. Որքա՞ն ճանապարհ է անցնում Երկրի արհեստական արբանյակը մեկ օրում.
ա) 480 կմ բ) 691200 կմ գ) 86400 կմ դ)
864000 կմ
2. Հաշվել 10 մ ճանապարհի վրա 20Ն ուժի կատարած աշխատանքը։
Լրացրե՛ք նախադասությունները:
A = մ x Ն
10 x 20 = 200
Պատ՝ 200 ջոուլ
1. Էներգիան բնութագրում է մարմնի կատարելու հնարավորությունը։
2. Մարմինների հնարավոր փոխազդեցության կամ նրանց շարժմամբ
պայմանավորված էներգիան անվանում են մեխանիկական էներգիա։
3. Ի պատիվ անգլիացի գիտնական Ջեյմս Ջոուլի աշխատանքի միավորը կոչվում է Ջ (ջոուլ) :